Samsung i jego flagowe telewizory Neo QLED / QLED, czyli przegląd modeli 8K / 4K na 2021
W poprzednim odcinku zdobyliśmy garść teorii na temat budowy nowych paneli, a teraz zobaczmy jak one, wraz z innymi tegorocznymi nowościami stworzyły nową linię flagowych telewizorów Neo QLED. Ewolucja QLED-ów pędzi jak na złamanie karku – dosłownie co rok to prorok.

Nowy wygląd – Infinity One Design – ramki mają teraz poniżej 1 mm
2017
Zaczęło się w 2017 od trzęsienia ziemi – wykorzystano po raz pierwszy kropki kwantowe, dzięki którym telewizory z panelami LED zyskały zdolność odwzorowywania 100% kolorów niezależnie od jasności sceny (powiększenie palety dostępnych barw) i stały się QLED-ami. Dodatkowo wprowadzono tryb ambient / połączenie elektroniki z panelem pojedynczym półprzezroczystym przewodem / i mocowanie przylegające do ściany.
2018
Rok później pojawiła się pierwsza generacja podświetlania strefowego zwiększającego czerń czerni czarnych obiektów i powłoka antyrefleksyjna czyniąca istne cuda w jasnych pomieszczeniach. W tle rozpoczyna się szaleństwo domów inteligentnych i pralek prowadzących dialogi z kaloryferami, które to w wykonaniu Samsunga znane jest pod nazwą SmartThings (do tego tematu powrócę przy innej okazji)

IFA 2018, wszyscy patrzyli i nikt wtedy nie rozumiał co się właściwie dzieje...
2019
Szczęki zaczęły opadać na widok obrazu 8K, już nie jako pokaz technologii (jak to miało miejsce na wystawie IFA 2018), a w postaci gotowych do sprzedaży telewizorów. Wtedy to zaczęto również głośno mówić o sztucznej inteligencji procesorów obrazu Quantum. Po stronie dźwięku kolejna petarda – dźwięk dopasowujący się charakterem do tego, co dzieje się na ekranie (pokazy na żywo na IFA 2019), a wiadomości i film akcji stają się akustycznie osobnymi bytami.
2020
Samsung pokazuje światu tzw. bezgraniczne ekrany, czyli z ramką tak cienką, że nie ma już o czym gadać. A po stronie dźwięku kolejna nowość – dźwięk podążający za obiektem (generowany przez sztuczną inteligencję) / aktywny wzmacniacz głosu (koniec z zagłuszaniem meczu przez złośliwie pracujący odkurzacz) / Q-Symphony (inteligentne wykorzystanie głośników telewizora + soundbara) – o tym będzie bardziej szczegółowo dalej.
2021
Rewolucja w podświetlaniu ekranów – Neo QLED – to kolejny skok w jakości obrazu. Jakimś boskim cudem udoskonalono jeszcze bardziej wzornictwo, a przy okazji dźwięk i całą resztę… a konkretnie np. pojedyncza sieć neuronowa z roku 2020, która zajmowała się odbudowywaniem obrazu po upscalingu, rozrosła się w tym roku do 16. wyspecjalizowanych sieci neuronowych.
W ramach serii pojawi się więcej odcinków niż pierwotnie planowałem, ponieważ niektórym premierom warto poświęcić więcej uwagi:
Samsung rozkwita na wiosnę, czyli przegląd oferty na sezon 2021 – intro technologiczne
Samsung i jego flagowe telewizory Neo QLED / QLED, czyli przegląd modeli 8K / 4K
Samsung i produkty lifestyle, czyli telewizory The Frame / The Sero / The Serif / The Terrace, oraz projektory The Premiere
Samsung i soundbary, czyli Q-seria / A-seria / S-seria i jak tegoroczne modele inteligentnie współpracują z głośnikami telewizorów

Ta grafika doskonale ilustruje, o co w tym wszystkim chodzi – mamy warstwę podświetlenia złożoną z 2340 stref lokalnego wygaszania, a każda z nich potrafi przyjąć jeden z 4096 poziomów jasności, następnie jest warstwa filtrów nadających obrazowi kolory, a że wykorzystują one kropki kwantowe, to kolory są widoczne nawet w najjaśniejszych partiach obrazu. Na froncie zaawansowana warstwa antyodblaskowa, dzięki której obraz wyświetla się „równo" nawet jeśli na ekran padają z okna promienie słońca
Obraz
Od tego roku modele flagowe posiadają podświetlenie diodami Mini-LED, które są 40 razy mniejsze od dotychczasowych, za to są ich tysiące. Jednak nie w samych diodach kryje się magia obrazu, a w liczbie kontrolowanych stref wygaszania, oraz coś, co robi największą realną robotę – algorytmy zarządzające wygaszaniem sterowane przez procesor sztucznej inteligencji.
Dzięki lokalnej dystrybucji energii (miejscowe wygaszanie podświetlenia) ekrany nowej generacji stały się o ok. 10% bardziej energooszczędne.

12. bitowa kontrola jasności (czerni) to gwarancja, że nawet tak trudne obrazy jak czarny koń zachowają szczegółowość i gładkie przejścia tonalne
Kolejny parametr to marzenie grafików / fotografów / filmowców amatorów – 12. bitowa głębia czerni. Ktoś może powiedzieć, że 12 to taka niewielka liczba, więc niby o co to całe halo? Przypominam, jak jeszcze nie tak dawno temu na ekranach telewizorów błękitne niebo wyświetlało się w postaci kilku placków błękitu z widoczną granicą pomiędzy nimi – teraz tego już nie będzie.

Funkcja adaptacji obrazu – zarówno biała foka na śniegu, jak i czarny kot na asfalcie będą bardzo szczegółowe za sprawą 12-bit, ale lepiej widoczne dzięki dostosowaniu do poziomu oświetlenia w pomieszczeniu, gdyż telewizor „wie” co pokazuje, i wie jaka jest jasność panująca w salonie, a więc dopasowuje się do warunków otoczenia.

Procesory AI Neo Quantum 8K / 4K, to po prostu nowa generacja procesorów, które będą towarzyszyły telewizorom Neo QLED 8K / 4K. Dotychczasowe modele QLED pozostaną przy obecnych procesorach Quantum. Do obowiązków nowych procków należy zaliczyć: poprawę głębi / wydobywanie szczegółów z ciemnych partii obrazu (szczególnie przydatne w grach) / poprawa czerni / poprawa tekstur / poprawa krawędzi / poprawa detali / redukcja zniekształceń / cyfrowych artefaktów / szumów / zarządzanie dźwiękiem i zapewne jeszcze kilka drobiazgów, o których zapomniałem. Samsung dysponuje technologią litograficzną na znacznie bardziej zaawansowanym poziomie niż Intel, więc ich procki są wydajniejsza i chłodniejsze.

Sprzedaż telewizorów 8K w Polsce to nie dziesiątki, ani setki, mówimy już o tysiącach sztuk w skali roku
8K zaczyna dorastać do nowych oczekiwań – ta dodatkowa rozdzielczość robi różnicę, gdy zależy nam na siedzeniu stosunkowo blisko ekranu, celem stworzenia sobie wrażeń kinowych. Jeśli za tobą zaczynają chodzić ekrany nawet tak duże jak 75” / 85” to da się takie już kupić.

Niesamowite kąty widzenia
Według badań zachowań konsumentów, telewizory przeciętnie używamy przez 5-7 lat, powstaje więc uzasadnione pytanie, czy aby nie warto w miejsce telewizora przejściowego, skrojonego „na dziś”, pomyśleć o telewizorze gotowym „na jutro”? Obraz po upscalingu z 4K (Netflix) wygląda bosko. Poza tym wszystkie modele 8K posiadają ultraszerokie kąty widzenia i bardzo wydajną powłokę antyrefleksyjną, która mocno tłumi wszelkie bliki od żarówek i okien – to jest jedna z tych cech, którą można zaobserwować w sklepie, nawet na ekranie rozkręconym na max (jak to w markecie). Oczywiście im wyższy model, tym tych warstw antyrefleksyjnych jest więcej i skuteczność lepsza.

O tym być może nie wiesz – im słabszy model telewizora tym HDR robi bardziej widoczną robotę, natomiast w modelach flagowych rola HDR maleje, ponieważ tam sztuczna inteligencja przejmuje na siebie pełną odpowiedzialność za tworzenie obrazu
HDR – nie produkuje się już chyba telewizorów bez jakkolwiek poszerzonej dynamiki obrazu, bo to ona m.in. odpowiada za brak „przepalonych” kolorów w tzw. światłach (np. słońce o zachodzie). Zależnie od maksymalnej jasności, jaką może dany telewizor z panelu wycisnąć, na taki HDR możemy liczyć.
Neo Quantum HDR 4000 nitów – w QN900A
Neo Quantum HDR 2000 nitów – w QN800A & QN91A
Neo Quantum HDR 1500 nitów – w QN85A
Quantum HDR 1500 nitów – w Q80A
Quatum HDR – w Q70A / Q60A
Formaty wspierane to HDR10 / HDR10+ / HLG (Dolby Vision pozostaje bez wsparcia).

QN95A – od 2017 jedna cecha ekranów Samsunga się nie zmieniła – to 100% natężenie kolorów dzięki kropkom kwantowym, które powodują, że telewizory Samsunga nie wymagają zasłon / żaluzji / czekania do wieczora, aby pokazać, na co je stać – ponieważ fajnie świecą i w ciemnych i jasnych pomieszczeniach

Telewizory Samsung posiadają coraz więcej głośników (na dole / po bokach / na górze), dzięki czemu np. w grach procesor potrafi przypisać dźwięki konkretnym poruszającym się obiektom i spowodować, że będą on za nimi podążały jak „przyklejone"
Dźwięk
Dźwięk podążający za obiektem – to kolejny „wynalazek” Samsunga – procesor śledzi poruszające się po ekranie obiekty i jest w stanie przypisać im składowe towarzyszącego dźwięku. A więc w scenie, w której leci np. śmigłowiec, dźwięk wirnika będzie precyzyjnie podążał za obiektem. Dla uniknięcia nieporozumień muszę dodać, że mowa nie o używaniu amplitunera kina domowego, który takie rzeczy załatwia bez łachy, bo są one zaszyte w zmiksowanej ścieżce dźwiękowej filmu z Dolby Atmos / DTS:X, a mówię o gołym telewizorze wyposażonym w od 2 do 6 głośników i analizie dźwięku mono / stereo w czasie rzeczywistym. Q60 / Q70 – wersja Light w najprostszych modelach dwugłośnikowych, gdzie góra jest wirtualizowana.
Q80 / QN85A -- wersja podstawowa – cztery głośniki (2 na dole i 2 u góry)
QN800A / QN90A -- wersja Plus – sześć głośników (dochodzą 2 boczne)
QN900A – wersja Pro – to co poprzednio, wzbogacone o dodatkowe 2 tweetery


Dźwięk dopasowany do przestrzeni (nowość 2021) – innymi słowy kalibracja telewizora do warunków zastanego pomieszczenia i tego czy TV stoi / wisi / jak daleko od ścian / mierzy stopień pochłaniania dźwięku i tak przechodzimy do kolejnej nowości...

Dostęp do Q-Symphony – w ustawieniach trzeba wybrać opcję TV + Soundbar
Q-Symphony – do tej pory kupując soundbar, oczywistą była jedyna możliwa decyzja – włączam soundbar i rezygnuję z głośników w telewizorze, ale to się zmieniło i zwłaszcza w wyższych modelach (tych z głośnikami górnymi) pozwala tworzyć dźwięk przestrzenny na bazie fizycznych głośników. Żartowałem Q-Symphony to nie nowość, to staroć z ubiegłego roku, za którą Samsung otrzymał nagrodę CES Best Innovation Award 2020 :)

Aktywny wzmacniacz głosu – nowa funkcjonalność nie do przecenienia – zdarza się, że domownicy hałasują (niechcący lub celowo), więc można by oczekiwać, że telewizor automatycznie zacznie się podgłaśniać, by skompensować odkurzacz / mikser / zabawkę. No nie, nie tak to działa – bo gdyby tak działało, to w większości mieszkań telewizory wyłyby na cały regulator, a ludzi szlag trafiał. A więc nasz procesor „wydłubuje” ze ścieżki same dialogi i tylko je wzmacnia, byśmy nie tracili kontaktu z fabułą – nie powoduje tym samym ogólnego wzrostu hałasu w przestrzeni. A to, że mówi się głośniej przy pracującym odkurzaczu to normalka i nikogo nie wkurza. Po ustaniu hałasu telewizor powraca do ustawień pierwotnych. Natomiast dla osób obawiających się o swoją prywatność przewidziano fizyczny przełącznik wyłączający mikrofon sprzętowo na amen.
Ten nowy sposób projektowania nazwany został Infinity One Design – ramki stały się pomijalne, a obraz jest od brzegu do brzegu (poklikaj, żeby przewinąć slajdy)
Design
Wspominałem, że tzw. bezramkowy ekran posiada ramkę tak cienką, że nie ma już o czym gadać – zaledwie 0,8 mm – i jak na mój gust pozostawia tak mało miejsca, że trudno sobie wyobrazić gdzie wewnątrz jest miejsce na zasilenie panelu, a jednak… No to może panel jest gruby (głęboki)? Też nie, bo całość (w QN900) ma zaledwie 15 mm grubości. No to gdzie są bebechy i przyłącza? Ano stworzono nowy moduł One Connect Pro (łączący elektronikę umieszczoną na zewnątrz telewizora z ekranem jednym przewodem), który może być teraz elementem tylnej ścianki podstawy (nóżki telewizora), lub po staremu stać gdzieś w szafce (przewód ma 2,5 m). Telewizor z tyłu wygląda równie dobrze jak z przodu, więc może spokojnie stać i na środku salonu.
Jest też uniwersalny uchwyt montażowy dzięki, któremu telewizor wygląda jak przyklejony do ściany.

Ta ramka ma 0.8 x 15 mm grubości

Nowy One Connect Pro może stać po staremu w szafce (gdy telewizor wisi na ścianie), lub być elementem podstawy
Wszystko jest tak zminiaturyzowane, że zaczyna zaprzeczać zdrowemu rozsądkowi. Jak to możliwe, że da się rozmontować klatka po klatce obraz rozdzielczości 8K na kilka warstw obiektów i w locie każdą poprawić i poskładać 120 razy na sekundę i że ten procek nie stanie w płomieniach, a potem ta cała masa danych sterujących wraz z niezbędnym zasilaniem do podświetlenia przesyłana jest jednym cienkim przewodem? Do tego te gigantyczne ekrany (ponad 2 m przekątnej) są tak cienkie, a mimo to nie zwijają się w rulon pod własnym ciężarem, ba stoją sztywno przykręcone do małych podstawek, a wewnątrz mieści się jeszcze 8 głośników… po prostu czary.

Flagowy QN900A – 8K, ekran grubości 15 mm

QN800A – 8K, bezgraniczny ekran, ale z odrobinę grubszą ramką, no i grubszy o całe 2 mm (17 mm)

NeoSlim Design w modelach 4K – QN95 (ma One Connect) i QN85 (srebrna ramka), grubość ekranu 25-28 mm, w modelach gdzie nie ma modułu One Connect jest system maskowania przewodów

Q80A bezpośrednie podświetlenie strefowe

W telewizorach Q60A i Q70A zastosowano Dual LED zwiększający kontrast w TV z podświetleniem krawędziowym – połowa diod ma odcień ciepły, reszta chłodny i wykorzystywane są w danym momencie te bardziej pasujące do tonacji obrazu – tak między nami mówiąc, widać, że Samsung testuje wiele różnorodnych pomysłów w trosce o jakość
Dobra, gdzieś trzeba postawić w końcu kropkę, zwłaszcza że w następnym odcinku pojawią się kolejne telewizory (tzw. lifestylowe), które nie mają swoich odpowiedników u innych producentów, a są piękne, że palce lizać.

Linia tegorocznych modeli Neo QLED 8K to rozmiary: 65" / 75" / 85"

Natomiast modele Neo QLED 4K są / będą dostępne w nieco większym zakresie rozmiarów rozpoczynając od 50"
... c.d.n.