Spotify i podcasty, czyli początek rewolucji w audio na miarę YouTube'owej w video
Zaktualizowano: 13 kwi 2021
Wszystkie znaki na niebie i na ziemi wskazują, że podcasting staje się tzw. nowym video, a rzesze mogących uczciwie zarabiać na życie podcasterów staną się dla nas nowym źródłem wiedzy i rozrywki. YouTube uwolniły nas od konieczności czasochłonnego zdobywania wiedzy z różnych źródeł, a profesjonalni YouTuberzy stają na głowie, by w zwięzłej, atrakcyjnej wizualnie formie przekazać nam maksimum treści. Natomiast podcasty potrafią być równie treściwe bez konieczności gapienia się w ekran – podcastów możemy słuchać prowadząc samochód / biegając / sprzątając / jadąc na rowerze / usypiając dziecko itd, itp.

Podcasting w Polsce na już ponad 15 lat, a samo zjawisko pojawiło się u nas równolegle do eksplozji za zachodzie w 2005 roku. Mówimy tu o bardzo szerokim spektrum przekazu – od czystego audio (podcast), po video (videocast) i pośrednie formy mieszane. Tematyka podcastów obejmuje obecnie chyba wszystkie dziedziny życia, w tym : blogi / powieści / audycje codzienne à la radio / wykłady / kursy / produkcje jednostkowe i cykliczne / amatorskie i profesjonalne, jednym słowem wszystko to o czym da się opowiedzieć.
Przez lata była to nisza dla hobbystów i pasjonatów, którą ostatnimi czasy nabrała ogromnego rozpędu – podcasting stał się miejscem, gdzie nagrywają prezydenci (nie nasi), członkowie rodzin królewskich (i byli członkowie), gwiazdy muzyki, wykładowcy i zwykli ludzie.
Ekipa Spotify śladem działań na rynku muzycznym, postanowiła przenieść swoje doświadczenia – jak zarabiać na twórczości – na podcasting, a wiadomo, gdzie pojawiają się pieniądze, tam zaczynaja powstawać profesjonalnej jakości produkcje – tworzone przez ludzi, którzy zamieniają hobby i pasję w zawód.
Spotify w liczbach, czyli 101 drobiazgów o usłudze, która na naszych oczach zmienia świat
Spotify największym mecenasem artystów, czyli jak i kto komu robi dobrze
Spotify i podcasty, czyli początek rewolucji w audio na miarę YouTube'owej w video
Spotify, czyli co zyskasz przesiadając się z MP3 320 na FLAC 16/44.1 – dysputa irytująco-filozoficzna o tym kto tu rozdaje karty (odcinek bonusowy)


Tak więc, ludzie ze Spotify dostrzegli drzemiący potencjał na monetyzację podcastów... na dobry początek zainwestowano w tworzenie oryginalnych treści, zakupując studia: Gimlet Studios / Parcast / The Ringer, oraz zbudowano „best-in-class” platformę podcastową – poprzez nabycie firm Anchor i Megaphone. Zaowocowało to podskoczeniem liczby dostępnych podcastów, z kilku tysięcy (trzy lata temu) do ponad 2 milionów na chwilę obecną, przy potencjalnej publice na poziomie 345 milionów użytkowników.

The Renegades / Born in the USA – podcast prowadzi wspólnie dwóch znanych panów – Bruce The Boss Springsteen i Barack The President Obama – dyskutują o życiu, muzyce i nie tylko :)
Dla Spotify na wyłączność (lub współpracując / lub udostępniając na ich platformie) tworzą takie osobowości jak: Prezydent Obama / jego żona Michelle / Warner Bros / DC Comics / The Joe Rogan Experience / Książę Harry z żoną Meghan / trafiają się też takie perełki jak „The David Gilmour Podcast”, czy „The A to Z of David Bowie” – wystarczy chwilę poszukać. A z naszego podwórka, chociażby „Nauka XXI wieku” Borysa Kozielskiego / „Mała Wielka Firma” Marka Jankowskiego / „Więcej niż oszczędzanie pieniędzy” Michała Szafrańskiego / „Jason Hunt” Tomka Tomczyka / „Expert w Bentley’u” Macieja Wieczorka / „Maciej Orłoś przedstawia” wiadomo kogo i wiele, wiele innych po polsku

Książę Harry z żoną Meghan to jeden z najbardziej gorących tematów ostatnich miesięcy – po wywiadzie jakiego udzielili Oprah Winfrey świat jeszcze bardziej się wokół nich spolaryzował, dzieląc się na współczujących i hejterów po tym jak opowiedzieli o dworze królewskim jako o przedsiębiorstwie, w którym byli aktorami pozbawionymi wielu praw związkowych. Natomiast oni sami, postrzegają podcasty jako narzędzie, do budowy wspólnoty słuchaczy pozwalającej opowiedzieć historie ludzi, którzy mają zbyt mała siłę przebicia by usłyszał o nich świat

Michelle Obama prowadzi własny (niezależny od męża) podcast. Michelle: „To co uwielbiam w rozmowach, to że ich tematyka i problemy dotykają każdego z nas, niezależnie czy jest to pandemia, czy rozliczenia rasowe". Ciekawe co nasze Pierwsze Damy, w oderwaniu od swoich mężów, miałyby do powiedzenia? Po przeleceniu w myślach przez tę galerię dość mdłych postaci, najbardziej byłbym ciekaw podcastów Jolanty Kwaśniewskiej, no i Maria Kaczyńska mogłaby mieć też coś ciekawego do powiedzenia
Oczywiście wiadomo, że język polski stanowi ledwie promil tej produkcji, ale biorąc pod uwagę wzrost zainteresowania podcastami na Spotify o 1.500% w ciągu zaledwie trzech lat (w Polsce są to bardzo podobne wzrosty na poziomie 40% miesięcznie), to gdybym był podcasterem, bacznie bym rozważył, czy aby nie powinienem zacieśnić współpracy ze Spotify.

Jestem szczególnie wdzięczny Markowi Jankowskiemu, bowiem to dzięki 263. odcinkowi jego podcastu „Mała Wielka Firma" wysłuchanemu na wakacjach (rozmowa z i Michałem Szafrańskim) uwierzyłem, że po wzlotach i upadkach w prowadzeniu wieloosobowej redakcji, można z sukcesem poprowadzić odpowiedzialnie jednoosobową działalność i tak powstał mój blog www.inaczej.tv – Marku i Michale, jesteście ojcami chrzestnymi moje firmy :)

Spotify to również współpraca z Warner Bros w przenoszeniu Uniwersum DC na platformę audio

David S. Goyer
David S. Goyer (pisarz, reżyser, producent Batman Unburied): Miałem przywilej przyłożyć rękę do tego, jak pokazać publiczności filmowego Batmana. Teraz mogę przyłożyć ręke do tego, jak go usłyszy. W Batman Unburied zanurzamy się głęboko w jego podświadomość podczas snów. Mocno przy tym bazujemy na dźwięku surround (...) jeden z bohaterów będzie ci dosłownie szeptał koszmarne historie wprost do ucha. Jestem bardzo podekscytowany mogąc przesunąć granice opowiadania historii.

Słuchowisko (to chyba bardziej adekwatna nazwa niż podcast) o Batmanie, to zaledwie początek planów współpracy – Spotify / Warner Bros / DC Comics przymierza się już do prac nad takimi postaciami z Universum DC jak: Catwoman / Katana / Superman & Lois Lane / Wonder Woman / The Riddler / Batgirl

Kolejne z ikonicznych postaci, które nawiązały długoterminową współpracę ze Spotify to bracia Anthony i Joe Russo z grupy AGBO – specjaliści od narracyjnego kreowania całych światów. To oni wyreżyserowali Captain America: Civil War, oraz obie części Avengers: Infinity War i Endgame

Courtney Holt z Los Angeles – szef studiów nagraniowych Spotify Studios odpowiedzialny za strategię rozwoju podcastów na platformie

Państwa w których istnieją już studia nagraniowe (nie wszystkie podpisane)
Firma stara się pomagać twórcom w tworzeniu podcastów w lokalnych językach i osadzonych w miejscowej kulturze. Tworzona jest w tym celu sieć dedykowanych studiów – aktualnie jest ich już 17 rozrzuconych po całym świecie (na liście nie ma jeszcze Polski).
Mała podpowiedź dla osób starających się poprawić rozumienie dowolnego języka obcego ze słuchu – słuchajcie obcojęzycznych podcastów, a rozumienie z czasem samo się się pojawi.

Przykłady kilku podcastów w różnych językach powstałych z wykorzystaniem zaplecza technicznego Spotify. Są to programy tworzone na wyłączność (Spotify Exclusive), lub które są tworzone z myślą o premierze i eksploatacji na platformie (A Spotify Original – jak Netflix Original), lub które są ogólnie dostępne w wielu miejscach od razu

To również podcasty tworzone w ramach współpracy (np. Folha de S. Paulo & Spotify Studios) jak chociażby ten codzienny hiszpańskojęzyczny Café da Manhã opowiadający o kulturze / stylu życia / ekonomii

Podcasty to bardzo szeroki zakres tematyki – od kryminałów (przykłady na grafice) i beletrystyki, po treściwe opracowania naukowe, oraz programy poranne i szeroko rozumiane dziennikarstwo – słuchając podcastów można stracić zainteresowanie telewizją i radiem liniowym (nadającym według ustalonej z góry ramówki)
Spotify for Podcasters

Michael Mignano – człowiek odpowiedzialny za powodzenie misji podcastingu i współzałożyciel Anchor, który postanowił odwrócić role – uwolnić twórców od grzęźnięcia w zawiłościach oprogramowania / usług / sprzętu, w nadziei, że znajdą publikę i źródło zarobku – dlatego jako rozwiązanie zaproponował Anchor. (ta ściana z Macintosh'y za plecami musiała kosztować fortunę)
Anchor – to darmowa, prosta w użyciu platforma do tworzenia i udostępniania podcastów, która dodatkowo udostępnia statystyki na temat odbioru przez publiczność poszczególnych nagrań. Szybko można się dzięki temu narzędziu zorientować co działa, a co nie działa, oraz zacząć monetyzować twórczość niezależnie od wielkości posiadanej widowni.
W ubiegłym roku, 8 na 10 nowych podcastów zostało stworzonych w Anchor (ponad milion audycji i wile nowych głosów).

Anchor

„Record with Friends" – funkcja pozwalająca na nagrywanie wywiadów z ludźmi znajdującymi się w dowolnym miejscu na świecie

Wnętrze na zdjęciu to Sztokholmskie Baggpipe Studios, taki Szwedzki odpowiednik Abbey Road, a pani to Sara Lerner zajmująca się innowacyjnymi formatami audio przyszłości – stworzyła coś, co do tej pory były poza zasięgiem twórców i jednocześnie umożliwiła zerwanie z tradycyjnymi, ograniczonymi formatami...

... by umożliwić tworzenie zupełnie nowych doświadczeń, w ubiegłym roku Spotify i Anchor zostały połączono na poziomie muzycznym w spójną całość
Ku mojemu wielkiemu zaskoczeniu, okazuje się, że współpraca Spotify i Anchor pozwala na coś, co wcześniej było wręcz nie-do-pomyślenia – na wykorzystywanie w charakterze materiału „ilustracyjnego” podcastów utworów muzycznych wprost z katalogu Spotify – bezpośrednio w opowiadanych historiach. Dodatkowo słuchacze mogą łatwo odnajdować tak wykorzystane utwory i dzielić się nimi ze znajomymi. Teraz najlepsze… opłaty licencyjne za każdy tak wykorzystany utwór pokrywa Spotify. Aż się prosi, by zacząć nagrywać podcast, w którym opowiada się o muzyce, no nie? To wielka sprawa zwłaszcza, gdy przypomnimy sobie, jak YouTube gania twórców za wykorzystywanie nawet kilku sekund utworu bez niezbędnej licencji, a tu... potrzebujesz fajny kawałek, to go sobie weź – zapłacimy za ciebie. Funkcjonalność jest już dostępna, acz tu małe zastrzeżenie – nie wszystko o czym opowiadam w tym tekście jest / będzie dostępne w Polsce – trzeba co jakiś czas sprawdzać samemu na stronach Spotify.

Blogerów nie korzystających z WordPress ta funkcja nie dotyczy (w tym mnie), ale też pytanie, czy chciałbym oddać czytanie własnych treści syntetycznej Iwonce?
Przy okazji ogłoszone zostało partnerstwo z WordPress pozwalające na szybką zamianę treści pisanych (chociażby na blogach) w podcasty, a to oznacza, że tacy autorzy jak chociażby ja, którzy przez całe życie skupieni byli na klepaniu w klawisze, zaczęli również udostępniać głos na Spotify.

Video w podcastach będzie dostępne dla dużych i dla małych graczy
W niedalekiej przyszłości będzie możliwe również dołączanie video do podcastów (to już wręcz bezpośredni zamach na okopane pozycje YouTube), a w planach są kolejne narzędzia zwieszające interakcję z publicznością.
Jak się o tym czyta, to oczywistym się staje, że Spotify otwiera kompletnie nowy rozdział w podcastingu, który z niszowego szarego kaczątka wyrasta na pięknego łabędzia (wszelkie skojarzenia z drobiem pływającym są tu przypadkowe, bo gdyby wzmiankowany o istnieniu podcastów jakiekolwiek pojęcie miał, to już by wydał polecenie ich wykupienia przez ObajtekOrlen, lub przynajmniej stworzenia kanału Podcasty Narodowe).

Podcasting po Spotify'jowemu to przesiadka z ruchu jednokierunkowego (nadawca > odbiorca), na dwukierunkowy, a wiec i możliwość zdobywania wiedzy na temat tego, na czym naszym słuchaczom zależy
Wśród nowości znajda się: ankiety / możliwość zadawania pytań podcasterowi / umieszczanie odpowiedzi pod danym odcinkiem – a to oznacza bezpośrednią komunikację w czasie rzeczywistym na linii twórca-słuchacz, z pominięciem np. Facebook'a / Messenger'a / WhatsApp'a / maila jako platform komunikacyjnych.

Gustav Söderström – szef badań i rozwoju
Poniższy cytat wykorzystałem w pierwszej części, ale w kontekście tego o czym tu opowiadam, nabiera on nieco innego znaczenia.
Gustav Söderström (szef działu badań i rozwoju): Personalizacja idzie znacznie dalej niż playlisty. Wiele inwestujemy w rozwój najlepszych na świecie algorytmów rekomendacji łączących słuchaczy z podcasterami. Zadaliśmy sobie pytanie, czy Spotify jest w stanie zrobić dla odkrywania podcastów to, co zrobił dla muzyki? Stworzyliśmy więc skalowalny projekt, który naszym zdaniem, będzie dostarczał trafnie profilowane podcasty, sugerując się naszym gustem muzycznym. Będzie to również działało w drugą stronę, na podstawie preferowanych podcastów będzie się również zmieniać rekomendowana muzyka.
Podobno od przybytku głowa nie boli, ale nadmiar treści bywa zmorą – jak tu dokonać wyboru? I jakie serwery trzeba posiadać, by sprawnie obsługiwać 3.000.000.000.000.000.000 (trzy tryliony) operacji i zapytań dziennie? Aż z ciekawości sobie coś sprawdziłem – podzieliłem tę liczbę przez liczbę sekund w dobie co dało 34.722.222.222 / s – to oznacza ponad 34 miliardy operacji na sekundę. A jakiż to ruch zabił narodowe serwery rejestracji na narodowe szczepienia naszego narodu? Zdaje się, że pan rzecznik wspominał o wzmożonym ruchu 100 prób logowania na sekundę ha, ha, ha... Kurcze, wiedziałem, że jest źle, ale nie sądziłem, że aż tak! Proszę wybaczyć tę dygresję, ale na czym stoi ten system rejestracji? Na laptopie?
Podcast Topic Search – będzie mechanizmem łatwego przeszukiwania bazy podcastów na podstawie ich treści – sztuczna inteligencja będzie analizowała zawartość audycji, by wiedzieć, jaka tematyka jest w nich poruszana i dzięki temu móc proponować znacznie trafniejsze i szersze wyniki wyszukiwania (niż dotychczasowe zgadywanie na podstawie samego tytułu).
Nowy mechanizm jest aktualnie testowany w USA i sukcesywnie będzie wprowadzany na innych rynkach.
Nie sposób nie zgodzić się z opinią, że zadziała to w dwie strony – im trafniejsze będą wyniki wyszukiwania, tym większe audytorium dany podcast będzie w stanie zgromadzić, a większe grono odbiorców to większa popularność autora i wzrost jego zasięgów / zarobków.

Obstawiam, że już niedługo będziemy mieli dwóch kluczowych graczy dostarczających darmowych treści – YouTube i Spotify, i nie wykluczam, że środek ciężkości zacznie się z czasem przesuwać na korzyść Spotify, który będzie mniej nas angażował
Według badań amerykańskich, obecnie średni czas poświęcany na konsumpcję cyfrowych mediów to ponad 9 godzin tygodniowo i rozkłada się pół na pół pomiędzy muzykę / filmy. Natomiast ten ruch nie przekłada się na proporcjonalne zainteresowanie reklamodawców. Aktualnie rynek radiowy (radiofonia naziemna i satelitarna) wart jest 30 miliardów dolarów w płatnych ogłoszeniach i nie dziwi, że Spotify ostrzy sobie zęby, by kawałek tego tortu uszczknąć dla siebie, bo póki co reklamodawcy nie walą drzwiami i oknami – osobiście kompletnie nie rozumiem tego fenomenu – przecież zamiast być jednym z kilkunastu ogłoszeń w bloku reklamowym nadawanym w radio, chyba skuteczniej można dotrzeć do klienta samodzielnym i do tego celnie targetowanym ogłoszeniem nadawanym co kilka utworów na darmowym Spotify, no nie?

Dzięki Spotify branża muzyczna odbiła się od dna i ponownie rośnie, a wraz z nią rośnie Spotify
Pieniądze dziś pochodzą i jeszcze przez jakiś czas będą pochodzić głównie z subskrypcji, ale jak zauważyła Dawn Ostroff – wraz z obserwowanym globalnie odchodzeniem od mediów liniowych (prasa / radio FM / telewizja) na rzecz mediów na życzenie (YouTube / serwisy informacyjne / serwisy strumieniujące muzykę i filmy na żądanie) zaczną się pojawiać pieniądze i z reklam, bo czy nam się to podoba, czy nie, reklamy po prostu oznaczają gotówkę.

Dawn Ostroff – odpowiedzialna za finanse
Do tej pory reklamodawcy nie byli podcastami szczególnie zainteresowani, ponieważ podcasting przez lata bazował na pobieraniu audycji (pliki MP3 / video), co powodowało, że reklamodawcy i domy mediowe, nie mieli kontroli ani nad zasięgami, ani nawet nad tym, czy ich ogłoszenia zostały w ogóle wysłuchane. I tak oto dochodzimy do jednej z najbardziej rewolucyjnych zmian – Spotify zmienił naturę podcastów z „pobieranej” na strumieniowaną, więc informacje o słuchalności reklam stały się tym samym mierzalne.

Firmy zaczynają sobie zdawać sprawę, że Spotify jest w stanie zapewnić im precyzyjne dotarcie do bardzo dokładnie zdefiniowanych grup odbiorców, nie naruszając przy tym niczyjej intymności
Jako że mowa tu o sporych pieniądzach, nie dziwią więc również poczynione przygotowania do SAI – Steaming Ad Insertion – narzędzia pozwalającego serwować reklamy pasujące tematycznie i adresowane do właściwych grup słuchaczy.
Nabycie firmy Megaphone, pozwoliło na dostęp do tego źródła finansowania również innym twórcom podcastów (nie tylko tym ekskluzywnym i oryginalnym dla Spotify). Od tego roku Streaming Ad Insertion będzie dostępny dla innych przodujących twórców podcastów z Anchor.
Ogłoszono również powstanie Spotify Audience Network – pierwszego tego typu miejsca (bazaru) z reklamami dla niezależnych podcastów. Zasięg reklam będzie mierzalny, skalowalny, targetowany zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz Spotify, a wszystko to razem oznacza więcej pieniędzy dla twórców.
Nie chciałbym przechwalić tego pomysłu przed jego wejściem w życie, ale dla wielu podcasterów będzie to oznaczać po prostu możliwość godnego zarabiania na swoje twórczości.

Spotify Ad Studio
By ułatwić życie reklamodawcom, w 2017 wystartowało Spotify Ad Studio – platforma do samoobsługowego zakupu reklam (audio i video) na 22 różnych rynkach przez podmioty dowolnej wielkości. Chyba nikogo już nie zdziwi, że ogłoszono również rozszerzenie i tej platformy na podcasty. Na początku usługa będzie dotyczyła produkcji własnych i na wyłączność, a z czasem zostanie rozszerzona na pozostałych podcasterów. Niedługo ruszają beta testy w USA.

Ekran wyboru metody monetyzacji
By uczynić ekosystem Spotify jeszcze atrakcyjniejszym, za kilka miesięcy ruszają beta testy w Anchor narzędzia, które pozwoli, by każdy podcaster mógł sam zadecydować, jaki model biznesowy preferuje. Czy chce zarabiać na reklamach, czy raczej preferuje udostępniać treści w ramach subskrypcji i bez reklam (jak Netflix). Czasem wpuszczenie reklam do własnego podcastu, to jak strzał we własną stopę, a czasem nie – a żyć z czegoś trzeba :)
Czy mi się wydaje, czy Spotify zaczął rozdawać karty w światowej podcastologii?
Pora na kilka przykładów podcastowej działalności w różnych dziedzinach...

Brené Brown – twórczyni dwóch podcastów „Dare to lead" i „Unlocking Us" – „Siła podcastu nie leży w gadaniu, a w społeczności jaka się wokół niego tworzy...

... nie wiem czy istnieje inne medium pozwalające oddać całą naszą złożoność, tak dobrze jak to czyni podcast"

Jemele Hill: „W podcastach kocham tę możliwość opowiadania historii, które nie miały szans by zostać wcześniej opowiedziane – o czarnej kulturze, o czarnych ludziach i o problemach dla niech istotnych"

Connie Walker: „Kobiety codziennie musza stawiać czoła kryzysowi i przemocy z jaką się spotykają w życiu. Podcasting pozwolił mi zapalić światełko nadziei dla problemu sprawiedliwości społecznej...

i pomóc ludziom zrozumieć skąd to się wszystko bierze"

Misha Euceph: „Historie mają charakter uniwersalny, a gośćmi są wyłącznie muzułmanie – ludziom zależy by coś poczuć, zakochać się w ludziach, których słuchają bez zastanawiania się nad tym kim oni są, ani jak wyglądają"

Reba McEntire: „Zajęło mi trochę czasu nabranie wystarczającej pewności, by zacząć się dzielić pomysłami i rzeczami, które chciałam robić, więc zaczęłam na początku na małą skalę, aż nadszedł czas, że byłam już gotowa to robić w sposób w jaki zawsze chciałam i zrobiłam to"

Ava DuVernay: „Jedną z cech, która definiuje artystów jest nasza ciekawość, chęć uczenia się więcej i więcej, sięgania dalej. The LEAP Files jest projektem bez scenariusza – analizujemy wysoko notowane tematy w newsach, jak np. brutalność policji wobec czarnych. W tym podcaście podnosimy kurtynę milczenia"

Rowdie Walden: „Search Engine Sex nie byłby programem jakim jest, bez doświadczeń zdobytych w Sound Up"
Czym jest więc ten tajemniczy Sound Up? To kolejna z inicjatyw edukacyjnych Spotify wyrównująca szanse – szkolenia dla początkujących i niszowych autorów.


Natalie Tulloch
Natalie Tulloch: Nadzoruję program Sound Up. Różnorodność tematyczna była słabym ogniwem podcastingu i by złota era audio mogła zacząć prawdziwie lśnić, musi objąć swoim udziałem nas wszystkich – dlatego stworzyliśmy Sound Up, który pomaga niedostatecznie reprezentowanym podcasterom rozwinąć ich platformy i własne produkcje. Stanąć twarzą w twarz z ogromnymi barierami. Absolwenci Sound Up stworzyli już wiele wspaniałych produkcji jak chociażby "Dope Labs" z Titi i Zakiya, który właśnie rozpoczął trzeci sezon. Ogłaszamy rozszerzenie programu edukacyjnego Sound Up z 6. do 14 państw, co pozwoli wesprzeć dodatkowo ponad 140 twórców w samym tylko bieżącym roku.
Platforma objęła tym samym niemal cała Europę Zachodnią. Może za rok zapuka do nas? A może ktoś od nas zapuka z inicjatywą oddolną do Spotify i powie: "Hej, my tu w Polsce jesteśmy i czekamy..."



Zakiya Whatley i Titi Shodiya: "Sound Up sprawił niesamowite rzeczy pomagając nam popchnąć do przodu te wszystkie historie i wzmocnić głosy, które normalnie nigdy by nie dostały mikrofonu do ręki. Możemy teraz wyrażać siebie poprzez podcast robiony po naszemu. Im więcej nas jest tym silniejsi się stajemy

c.d.n...